Η χρωματική σφαίρα του Ηλίου

Αυτή η πολύχρωμη εικόνα είναι μια «φασματική λάμψη χρωμόσφαιρας» που καταγράφηκε κατά τη διάρκεια της ολικής ηλιακής έκλειψης που σημειώθηκε στις Ηνωμένες Πολιτείες στις 21 Αυγούστου 2017. Η καταγραφή έγινε από την ομάδα της αποστολής της ESA που παρακολούθησε την έκλειψη από το Casper της Wyoming.
Κατά τη διάρκεια μιας έκλειψης, όταν η Σελήνη καλύπτει προσωρινά το συντριπτικό φως από τη φωτόσφαιρα του Ήλιου, οι αστρονόμοι μπορούν να κάνουν μοναδικές μετρήσεις. Αυτές περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων την ανάλυση της – κανονικά – αόρατης κόκκινης απόχρωσης της χρωμόσφαιρας, της στρώσης δηλαδή της ατμόσφαιρας του Ήλιου που βρίσκεται ακριβώς πάνω από την τυρβώδη επιφάνεια της φωτόσφαιρας.

 

Μια τέτοια εικόνα μπορεί να ληφθεί με το τελευταίο και το πρώτο φως του ηλιακού άκρου ακριβώς πριν και μετά την ολική έκλειψης, αντίστοιχα, προκαλώντας την ονομασία φασματική ‘λάμψη’ καθώς οι μετρήσεις πρέπει να ολοκληρωθούν σε ελάχιστα δευτερόλεπτα.

Αυτή τη στιγμή η εκπομπή του Ήλιου μπορεί να χωριστεί σε ένα φάσμα χρωμάτων, παρουσιάζοντας το αποτύπωμα διαφορετικών χημικών στοιχείων.
Η φασματική λάμψη που παρουσιάζεται εδώ δημιουργήθηκε από το πρώτο ηλιακό άκρο που παρατηρήθηκε μετά από την ολική έκλειψη. Η διάρκεια έκθεσης για τη λήψη αυτής της εικόνας ήταν ακριβώς 1/30 του δευτερολέπτου. Στα αριστερά παράγεται μία εικόνα του Ηλίου σε έκλειψη, ενώ το φάσμα κάθε σημείου του Ήλιου γίνεται υπέρθεση στα δεξιά.

Η ισχυρότερη εκπομπή οφείλεται στο υδρογόνο, συμπεριλαμβανομένης της εκπομπής κόκκινου υδρογόνου-άλφα στο δεξί άκρο τμήμα της εικόνας, και μπλε και μοβ προς τα αριστερά. Ενδιάμεσα, το φωτεινό κίτρινο αντιστοιχεί στο ήλιο, ένα στοιχείο που ανακαλύφθηκε μόνο σε μια φασματική λάμψη που καταγράφηκε κατά την πλήρη έκλειψη της 18ης Αυγούστου 1868, αν και τότε ήταν άγνωστο τι ήταν. Σχεδόν τρεις δεκαετίες αργότερα το στοιχείο ανακαλύφθηκε στη Γη και το ήλιο είναι πλέον γνωστό ότι είναι το δεύτερο περισσότερο άφθονο στοιχείο του Σύμπαντος μετά το υδρογόνο.
Η εικόνα λήφθηκε από αστρονόμους από το επιστημονικό εκπαιδευτικό πρόγραμμα Cesar που εδρεύει στο Ευρωπαϊκό Κέντρο Διαστήματος Αστρονομίας της ESA κοντά στη Μαδρίτη στην Ισπανία. Περισσότερες εικόνες έκλειψης και τεχνικές πληροφορίες μέσω της ιστοσελίδας έκλειψης Cesar.